Planując remont, zastanów się, czy możesz odnowić elementy swojego wyposażenia i wykończenia, zamiast kupować nowych – np. odświeżyć drewnianą podłogę, pomalować płytki, wymienić gałki w meblach lub je przemalować.
Jeśli jednak kupujesz nowe wyposażenie lub elementy wykończeniowe (np. podłogi czy meble) wybieraj w miarę możliwości te, które są wykonane z drewna pochodzącego z legalnego źródła (z certyfikatem FSC). [1]
Przygotowując się do remontu pamiętaj w pierwszej kolejności o konieczności wdrożenia odpowiednich zasad segregacji odpadów budowlanych (tapety, kafle, panele, deski, resztki farb, itp.), zgodnie z wytycznymi w Twojej gminie.
Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi odbioru takich odpadów u Twojego odbiorcy (np. konieczność zamówienia odpowiedniego kontenera, worka big bag itp.).
Zapoznaj się z zasadami gospodarowania odpadami w Twojej gminie. [2] Wprowadź zasady segregacji w swoim domu, to ułatwi wynoszenie śmieci do odpowiednich pojemników.
Wybierając materiały wykończeniowe, np. farby, kleje, tapety, panele podłogowe, kafle, meble zwracaj uwagę, by zawartość szkodliwych dla zdrowia i środowiska lotnych związków organicznych (LZO) i formaldehydu było możliwie jak najniższe.
Przykładowo, w przypadku farb polskie regulacje ograniczają zawartość LZO do 30 g/l, jednak na rynku dostępne są farby z zawartością poniżej 10 g/l. Nie kupuj farby, na której etykiecie nie zostały podane informacje o zawartości LZO.
Pozostałe limity szkodliwych związków znajdziesz w rozporządzeniu. [3]
Formaldehyd natomiast jest wysoce trującą substancją, powodującą choroby układu oddechowego, wywołuje m.in. podrażnienia śluzówki gardła, nosa, oczu. Substancja ta znajduje się w wyposażeniu naszego domu – w meblach, panelach podłogowych, dywanach, tapetach itp. Największym emitentem formaldehydu są płyty MDF, paździerzowe i pilśniowe, a także lakiery, kleje, czy tekstylia, dlatego zwróć uwagę na to, czym wyposażasz swój dom.
Pamiętaj więc, aby często wietrzyć pomieszczenia lub stosować oczyszczacze powietrza lub systemy wentylacyjne wyposażone w odpowiednie filtry, co pozwoli na zmniejszenie stężenia LZO i formaldehydu wewnątrz mieszkania.
Rozważając remont, zaplanuj montaż/wymianę urządzeń oszczędzających wodę.
Zastosuj w bateriach kranowych perlatory, które napowietrzając wodę, znacznie ograniczają jej zużycie.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów perlatorów o różnej efektywności. Przez zastosowanie odpowiednich perlatorów możesz zaoszczędzić zużycie wody na jednej baterii nawet o 50% jej standardowego zużycia (np. perlator o przepływie 1,8 l/min.).
Jeśli planujesz wymianę baterii – szukaj baterii wodooszczędnych z ogranicznikiem przepływu 2-3 l/min.
Przy wymianie spłuczek toaletowych zwróć uwagę na małe zużycie wody do spłukiwania.
Przestarzałe spłuczki używają średnio 9 l wody przy każdym użyciu, podczas gdy nowoczesne systemy pozwalają osiągnąć ten sam efekt wykorzystując tylko 3 l wody. Wybór odpowiedniego systemu dwudzielnego – 2/4, 3/6 – pozwoli Ci również zaoszczędzić wodę.
Zmień żarówki w oświetleniu na ledowe, inwestycja w droższe źródła światła zwróci się w niższych rachunkach za prąd.
Lampy i żarówki LED nie tylko zużywają dużo mniej energii elektrycznej, ale i świecą dłużej. Tradycyjna żarówka może świecić przez 1000 godzin, a lampa LED aż do 50 000 godzin. [4]
Wymiana żarówek na LEDowe w mieszkaniach zazwyczaj zwraca się kosztowo w przeciągu roku.
W pomieszczeniach, w których przebywasz rzadko i krótko (piwnica, garaż, klatka schodowa itp.) zastosuj oświetlenie z czujnikiem ruchu. Warto je zamontować w miejscach, w których rzadko przebywasz.
Zastanów się nad montażem systemu zdalnego sterowania światłem.
Pozwala on zaoszczędzić energię, polepszyć jakość środowiska wewnętrznego, może współgrać z Twoim rytmem dobowym, co wpływa na Twoje zdrowie i komfort.
Rozważ wymianę sprzętu gospodarstwa domowego na sprzęt oszczędzający zasoby (wodę i energię), w najwyższej klasie efektywności energetycznej A (obecnie klasa A łączy w sobie dawne A, A+, A++, A+++) .
W ramach tej samej klasy energetycznej zwróć także uwagę na zużycie wody oraz poziom hałasu wyrażony w decybelach (pralka, zmywarka).
Jeśli nie masz, koniecznie zaplanuj montaż nawiewników w oknach, które w przypadku wentylacji grawitacyjnej (najczęściej występującej w naszym budownictwie) mogą zapewnić odpowiedni przepływ powietrza, dla Twojego zdrowia i komfortu. Skontaktuj się w tym celu z firmą zajmującą się montażem okien.
Modernizując dom, skorzystaj z poniższych wskazówek.
Ponoszone przez Ciebie koszty ogrzewania zależą od wielu czynników: poziomu izolacyjności ścian, okien, czy dachów. Te elementy wpływają bezpośrednio na straty ciepła Twojego budynku, co odzwierciedla się w Twoich rachunkach – im mniejsze straty ciepła, tym niższe rachunki za ogrzewanie. Dlatego modernizując dom powinieneś zadbać o jak największe zminimalizowanie strat ciepła.
Najbardziej rzetelne i optymalne rozwiązania w kwestii modernizacji Twojego domu wskaże Ci wykonany przez specjalistę audyt energetyczny. Pozwoli on optymalnie dobrać grubość izolacji, odpowiednie drzwi i okna czy źródło ciepła.
Dobierając grubość izolacji ścian, zwróć uwagę na współczynnik przewodzenia ciepła lambda (λ) – im niższy, tym lepszy.
Dobrze, by Twoje ściany zewnętrzne charakteryzowały się współczynnikiem lambda = 0,2 (najczęściej wymaga ok. 15 cm. ocieplenia, w zależności od stanu ściany przed ociepleniem). Nie zapomnij również o ociepleniu dachu, przez który budynek traci od 18-28% ciepła.
W zależności od konstrukcji dachu dostępne są różne systemy dociepleniowe, które zapewniają odpowiednie parametry izolacyjne. Zwracaj jednak uwagę na materiały naturalne, które mają mniejszy negatywny wpływ na środowisko i zdrowie (np. wełna).
Malując lub tynkując elewację domu wybieraj jasne kolory, które odbijają promieniowanie słoneczne, zmniejszając prawdopodobieństwo przegrzewania pomieszczeń.
Jeśli planujesz wymianę okien zewnętrznych na nowe, zwróć uwagę na najnowsze standardy okien trzyszybowych. Nie zapomnij o tzw. „ciepłym montażu”, który eliminuje straty ciepła na połączeniu okno-mur.
Pamiętaj też, że jeśli masz tradycyjny system wentylacji grawitacyjnej okna muszą mieć wbudowane nawiewniki okienne, gwarantujące dopływ świeżego powietrza.
Polityka odchodzenia od węgla, zawarta w dokumencie Polityka energetyczna Polski 2040 (PEP 2040)[1], która zakłada zakaz stosowania węgla do ogrzewania budynków w miastach do 2030 r., a na wsiach do 2040 r. spowoduje znaczny wzrost cen węgla.
Rozważ zastosowanie instalacji pompy ciepła w połączeniu z instalacją fotowoltaiczną. W dużym uproszczeniu pompa ciepła wykorzystuje energię z otoczenia budynku i oddaje ją do instalacji grzewczej, dzięki m.in. sprężarce wykorzystującej energię elektryczną wyprodukowaną przez panele słoneczne.
Inwestycja związana z pompą ciepła jest wszechstronna, umożliwia ogrzewanie budynku, wody użytkowej, a także chłodzenie pomieszczeń w czasie upałów. Popularne obecnie powietrzne pompy ciepła z 1 kWh energii elektrycznej produkują co najmniej 3kWh energii cieplnej.
Pamiętaj, że ogniwa fotowoltaiczne można wykorzystać również do pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną generowanego przez oświetlenie i sprzęt gospodarstwa domowego. Do bezpośredniego przygotowania ciepłej wody możesz natomiast wykorzystać instalację kolektorów słonecznych, które średnio rocznie (w zależności od lokalizacji) pokrywają zapotrzebowanie na c.w.u. w 50%.
Większość zabiegów termomodernizacyjnych możesz sfinansować przy wykorzystaniu dostępnych programów wsparcia w ramach programów „Czyste Powietrze”, „Stop Smog” (program dla gmin) lub ulga termomodernizacyjna.[2]
Sprawdź w swojej gminie istniejące programy dotacyjne do wymiany źródła ciepła lub instalacji fotowoltaicznych. Możesz też sprawdzić oferty bankowe dotyczące preferencyjnych kredytów na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych lub pomp ciepła.
Program „Czyste Powietrze” jest dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. Dotacje na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację domu: do 30 tys. zł w podstawowym poziomie dofinansowania i do 37 tys. zł w podwyższonym.
Ulga termomodernizacyjna to odliczenie dla podatników, którzy są właścicielami i współwłaścicielami domów jednorodzinnych. Ulga do 53 tys. zł na podatnika niezależnie od liczby posiadanych nieruchomości. Ulgę można łączyć, np. z dotacją z programu „Czyste Powietrze”.
Rozważ montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, która zapewni Ci odpowiednią jakość powietrza, co wpłynie pozytywnie na Twoje lepsze samopoczucie, koncentrację, brak uczucia zmęczenia czy bóli głowy, a także zagwarantuje oszczędność zużycia energii (ok. 20%).
Pomyśl o systemie zdalnego sterowania energią elektryczną (rozwiązania smart home). Pozwoli to na łatwe i proste organizowanie czasu pracy oświetlenia i wyłączania urządzeń (także z pozycji stand by).
Nowoczesny system zarządzania mieszkaniem/domem można łączyć ze sterowaniem systemem ogrzewania, co nie tylko ułatwia życie, ale także realnie wpływa na oszczędności. System taki dzięki odpowiednim ustawieniom, w czasie rzeczywistym automatycznie wyłącza nieużywane gniazda elektryczne, w momencie otwarcia okna wyłącza klimatyzację i ogrzewanie, a przy nadmiernym nasłonecznieniu opuszcza rolety. Umożliwia także automatyczną regulację systemem ogrzewania (utrzymywanie odpowiedniej temperatury powietrza w pomieszczeniach) na podstawie obecności mieszkańców/użytkowników oraz w zależności od pory dnia i roku.
Pozwala on zaoszczędzić energię (nawet do 20%) oraz zapewni odpowiedni komfort dostosowany do Twoich potrzeb i rytmu dobowego.
Modernizując zwróć uwagę na aspekt oszczędzania wody, przykładowo poprzez wykorzystanie wody deszczowej do zasilania instalacji obejmującej toalety i pomieszczenia gospodarcze.
Jeśli w ramach modernizacji domu, planujesz również aranżację działki wybieraj drzewa i inne rośliny rodzime, które są odporne na zmiany klimatu, radzą sobie z różnicami temperatur, i których nie trzeba dodatkowo podlewać (doskonałym przykładem są łąki kwietne).
Drzewa, które poza tym, że dają cień, zatrzymują też wilgoć (temperatura pod koronami drzew nawet w upalne dni jest niższa o kilka °C), a także pochłaniają dwutlenek węgla oraz inne zanieczyszczenia.
Do podlewania roślin korzystaj z systemu gromadzenia wody deszczowej (w ramach programu „Moja Woda”[3] oferowanego przez NFOŚiGW można otrzymać dofinansowanie do instalacji takiego systemu).
Kupuj odpowiednią ilość materiałów budowlanych i wykorzystuj je w optymalny sposób, co zminimalizuje ilość odpadów.
Pamiętaj też o odpowiedniej segregacji odpadów.[4]
Aranżując teren wokół domu pomyśl również o wyborze odpowiedniej nawierzchni, która będzie przepuszczalna dla wody, co zapewni utrzymanie właściwego poziomu wód gruntowych i odciążenie kanalizacji deszczowej.
Możesz zastosować popularne kratownice (betonowe lub z tworzywa sztucznego) lub odpowiednie ułożenie kostki brukowej.